Αναχώρηση 7.30 από την Ακαδημία.
ΩΡΑ 13:00
1η ΣΤΑΣΗ: Κέντρο Ιστορικής Ενημέρωσης Θερμοπυλών
Το Κέντρο Ιστορικής Ενημέρωσης Θερμοπυλών (Κ.Ι.Ε.Θ.) περιλαμβάνει τρεις αίθουσες, τις εφαρμογές των οποίων έχει επιμεληθεί το Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού. Η συλλογή του εκπαιδευτικού υλικού είναι βασισμένη στην ιστορία του Ηροδότου και σε αρχαιολογικές έρευνες. Στην πρώτη αίθουσα, που ονομάζεται ‘Λεωνίδας’, ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει ένα βίντεο, διάρκειας περίπου επτά λεπτών, το οποίο τον ενημερώνει για τη λειτουργία του Κέντρου, καθώς και για το τι θα δει στη συνέχεια, στις άλλες αίθουσες του Κέντρου Ιστορικής Ενημέρωσης. Στη δεύτερη αίθουσα, που ονομάζεται ‘Διηνέκης’, ο επισκέπτης φορά τα ειδικά γυαλιά, για να παρακολουθήσει την ταινία εικονικής πραγματικότητας (virtual reality), διάρκειας δεκαπέντε λεπτών, στην οποία προβάλλονται ιστορικά στοιχεία για τη Μάχη, τον πολεμικό εξοπλισμό των Ελλήνων, τη διάβαση της Ανοπαίας οδού, την έκβαση της μάχης. Στη συγκεκριμένη σκηνή ο θεατής, αισθάνεται σα να είναι παρών και να παρακολουθεί τον Εφιάλτη να οδηγεί μέσα στη νύχτα, τους Πέρσες από την Ανοπαία Οδό στη Δυτική Πύλη και το λόφο του Κολωνού. Στην τρίτη αίθουσα, που ονομάζεται ‘Θερμοπύλες’, ο επισκέπτης μπορεί να ενεροποιήσει με την αφή του τις οθόνες των ειδικών διαδραστικών τραπεζιών και να λάβει με τρόπο εύληπτο όλες τις πληροφορίες, σχετικά με την ιστορία της Μάχης, αλλά και το γενικό ιστορικό περίγραμμα των Περσικών Πολέμων, τα αίτια των Πολέμων, να δει τη ναυμαχία του Αρτεμισίου, να μάθει για τα πρωταγωνιστικά πρόσωπα, ποιοι ήταν οι 300, πώς ήταν ο οπλισμός τους, ποιες ήταν οι κινήσεις των δύο στρατών και πώς παρατάχθηκαν την ώρα της μάχης καθώς και πολλά άλλα, με έναν τρόπο απρόσμενα διασκεδαστικό. (ΕΙΣΟΔΟΣ 1€).
ΩΡΑ 14:00
2η ΣΤΑΣΗ: Λόφος Κολωνού Θερμοπύλες
Απέναντι από το σύγχρονο μνημείο του Λεωνίδα, βρίσκεται χαμηλός λόφος, που έχει ταυτιστεί με τον Κολωνό, όπου διεξήχθη η τελική φάση της μάχης των Θερμοπυλών. Η μορφή του λόφου του Κολωνού, όπου έλαβε χώρα η τελική φάση της μάχης του 480 π.Χ. έχει αλλάξει ριζικά από την αρχαιότητα έως σήμερα, λόγω κατασκευής αλλεπάλληλων αμυντικών έργων στο χώρο, σε διάφορες εποχές, γεγονός που βεβαιώνει τη σπουδαιότητά του ως στρατηγικού σημείου άμυνας. Η μικρή ανασκαφική έρευνα του 1939 στον παραπάνω λόφο απέδωσε πλήθος σιδερένιων και χάλκινων λογχών και αιχμών βελών του 5ου αι. π.Χ., πολλές από τις οποίες ανήκουν σε ανατολικούς τύπους. Σύμφωνα με την αφήγηση του Ηρόδοτου εκεί τάφηκαν οι πεσόντες της μάχης των Θερμοπυλών και προς τιμή τους στήθηκε λίθινος λέων και τρία ενεπίγραφα μνημεία. Σήμερα την κορυφή του λόφου κοσμεί αναπαράσταση του επιγράμματος του Σιμωνίδη του Κείου. (ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ).
ΩΡΑ 15:30
Αισθητικό δάσος Παύλιανης. Διάρκεια 3 ΩΡΕΣ
Κυκλική Διαδρομή
Μονοπάτι με τραμπολίνο, κούνιες, αιώρες, γέφυρες με ξύλα βαμμένα σαν πλήκτρα πιάνου που παίζουν μουσική, δεντρόσπιτα. Στις πηγές του Ασωπού ποταμού, λίγο έξω από την Παύλιανη Φθιώτιδας, βρίσκεται ένα πρότυπο πάρκο αναψυχής, διαμορφωμένο από τη νεολαία και τους κατοίκους του χωριού. Ο πολιτιστικός σύλλογος της Παύλιανης είναι υπεύθυνος για τη διατήρηση και τον καθαρισμό του πάρκου, αλλά και για τον εμπλουτισμό του με νέα στοιχεία και παιχνίδια. Η κυκλική διαδρομή θα μας δώσει την ευκαιρία να δούμε όλα τα αξιοθέατα και να κάνουμε όλες τις δραστηριότητες. Από τους καταρράκτες, τα δεντρόσπιτα και τις κούνιες που είναι κρεμασμένες σε δέντρα μέχρι τη διάσχιση του ρέματος με τροχαλία, το τραμπολίνο και τον σιδερένιο θρόνο, με την ωραία θέα στις πλαγιές της Οίτης, που δανείζεται την αισθητική του από το «Game of Thrones», μια κατασκευή 550 κιλών σιδήρου και ειδικών λαμών αλλά και 800 ωρών οικειοθελούς εργασίας, που πήρε σάρκα και οστά τον Απρίλιο του 2019. Περπατώντας ανάμεσα σε πλατάνια και πανύψηλα έλατα, θα ευχαριστηθούμε το τοπίο, καθώς η διαδρομή δεν είναι δύσκολη – λίγη ανηφόρα θα συναντήσουμε μόνο στο κομμάτι προς τον σιδερένιο θρόνο. Επίσης στο τέλος του μονοπατιού θα συναντήσουμε το Νεροπρίονο και το Νερόμυλο, πέτρινα παραδοσιακά κτίρια που δείχνουν τις χρήσεις του νερού.
Μετά το τέλος της πεζοπορίας ελεύθερα εξερεύνηση του χωριού και φαγητό ή καφέ.
Οι καλλιτεχνικές ανησυχίες όμως δεν σταματούν στο φυσικό Πάρκο και τις πεζοπορίες. Περπατώντας στα στενά της Άνω Παύλιανης, θα συναντήσετε πολλές ζωγραφιές και έξυπνα σκίτσα που έχουν δώσει νέα ζωή και νόημα σε τοίχους, κάδους σκουπιδιών, εγκαταλελειμμένα σπίτια ή ακαλαίσθητες τεχνικές «παρεμβάσεις», μετατρέποντας τη βόλτα στο χωριό σε ένα διαδραστικό καλλιτεχνικό μονοπάτι.
Διανυκτέρευση στο Ξενοδοχείο ΑΘΗΝΑ στο κέντρο της Λαμίας. Προκαταβολή 50€ (τελικό κόστος 75€).
(Μονόκλινο +25€)
Κυριακή 26 Μαρτίου
ΚΥΚΛΙΚΗ (Α’ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ)
Μονοπάτι Της Χαράς και της Ταλαιπωρίας 6χλμ – 4 ΩΡΕΣ
Μετά την πορεία Α’ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ ελεύθερος χρόνος στην Παύλιανη και κατόπιν συνεννόησης με τον κ Τσάμπα Γεώργιο θα πραγματοποιηθεί μια επίσκεψη για να καλυφθεί ο κενός χρόνος
Συνάντηση με την ομάδα Β για να επισκεφτούμε τα Ιαματικά λουτρά Δαμάστας (ΕΙΣΟΔΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗ)
ΔΙΑΣΧΙΣΗ (Β’ Κατηγορία)
Μονοπάτι Της Χαράς και της Ταλαιπωρίας – Οικισμός Κούβελου – Μονοπάτι των Σιδηροδρομικών. 22χλμ Διάρκεια 7 ΩΡΕΣ
Με ένα αντίστοιχο παρκάκι σαν αυτό της προηγούμενης μέρας εξίσου εντυπωσιακό ξεκινάει η πορεία μας. Νερά που τρέχουν κατά μήκος των μονοπατιών, σου δίνουν την αίσθηση ότι βρίσκεσαι σε άλλο τόπο και χρόνο από τον πραγματικό. Ο Ασωπός ποταμός είναι ο ποταμός που συναντάμε σε όλο το μήκος της πορείας μας. Ένα πανέμορφο ποτάμι του νομού Φθιώτιδας και έχει τις πηγές του στο βουνό της Οίτης, με τα καταπράσινα δάση και τα απέραντα λιβάδια με κάθε λογής άνθη. Κατεβαίνοντας προς τον Μαλιακό κόλπο σχηματίζει ένα υπέροχο φαράγγι με απότομα βράχια, καταρράκτες.
Αφού περάσουμε από τον οικισμό Κούβελου θα συναντήσουμε το Μονοπάτι των Σιδηροδρομικών που χρονολογείται το 1890, την εποχή που κατασκευάστηκε η σιδηροδρομική γραμμή Κάτω Τιθορέας – Λιανοκλαδίου και συγκεκριμένα το τμήμα μεταξύ των σταθμών Ασωπού και Τραχίνας. Εκατοντάδες Έλληνες και ξένοι εργάτες μεταφέρουν ράγες και πέτρινα αγκωνάρια με τα ζώα, ακροπατούν πάνω από το φαράγγι του Ασωπού, ανάμεσα στα όρη Οίτη και Καλλίδρομο, τρυπάνε τα βράχια με το χέρι, μόνο με σκαπάνες, προσπαθούν επί 18 χρόνια να δαμάσουν την άγρια φύση, να φτιάξουν τη σιδηροδρομική γραμμή που θα ενώσει τη Λαμία με τον Πειραιά και τη Λάρισα. Δημιουργούν με τα καθημερινά τους περάσματα ένα μονοπάτι πρόσβασης, μια πεζοπορική διαδρομή σήμερα, η οποία ονομάστηκε Μονοπάτι των Σιδηροδρομικών προς τιμήν τους και γοητεύει με την ιστορία της, τα τεχνικά έργα και την πλούσια φύση. Οι εργασίες ξεκίνησαν με το που ο Χαρίλαος Τρικούπης πέρασε στη Βουλή τον νόμο για την αποπεράτωση του σιδηροδρόμου, η περιοχή αυτή της Φθιώτιδας ωστόσο, από τον Μπράλο έως το Λιανοκλάδι, αποδείχθηκε τόσο δύσκολη, που όχι μόνο επιμηκύνθηκε ο χρόνος παράδοσης, αλλά προέκυψαν και συνεχείς αλλαγές σε εταιρείες ανάθεσης, καθώς και διαφοροποιήσεις ως προς τις ειδικές κατασκευαστικές τεχνικές για την υπερπήδηση των εμποδίων. Κι έτσι κατασκευάστηκαν η μήκους 2 χιλιομέτρων σήραγγα του Μπράλου, η εντυπωσιακή γέφυρα της Παπαδιάς και πολλές ακόμη σήραγγες και γέφυρες στις πλαγιές της Οίτης, οι οποίες αποτελούσαν μέρος του κεντρικού δικτύου έως το 2018, όταν τελικά δόθηκε στην κυκλοφορία η νέα γραμμή μέσω της σήραγγας Καλλιδρόμου.
Η πορεία είναι σαφής, το μονοπάτι κινείται στα βορειοδυτικά τοιχώματα του φαραγγιού, αρκετά ψηλότερα από την κοίτη του ποταμού και κάτω από άγρια βράχια και σπηλιές. Το μονοπάτι είναι απόλυτα βατό, σχεδόν επίπεδο, σβήνει ομαλά τη μικρή υψομετρική διαφορά. Θα μπορούσε να είναι μια πανεύκολη διαδρομή, ωστόσο, σε τρία σημεία, παλαιότερες κατολισθήσεις έχουν δημιουργήσει μικρές σάρες και εκεί χρειάζεται σχετική προσοχή.
Για το τέλος σας έχουμε την ωραιότερη… αποθεραπεία: απολαυστική βύθιση στα ιαματικά νερά των λουτρών Δαμάστας, γνωστών και ως Ψωρονέρια (επειδή θεραπεύουν την ψωρίαση). Απέχουν ελάχιστα από την κατάληξη του μονοπατιού, την Ηράκλεια δηλαδή, έχουν θερμοκρασία 33 βαθμών Κελσίου και ατμίζουν δελεαστικά όσο πέφτει η θερμοκρασία!
Η μικρή αυτή λιμνούλα στους πρόποδες του όρους Καλλίδρομο, με το ιαματικό νερό και τον “ανακουφιστικό” ήχο των φυσαλίδων που αναδύονται από τα χαλίκια του βυθού της, δεν υπάρχει στους επίσημους εθνικούς χάρτες των ιαματικών πηγών, όμως το εντυπωσιακό είναι ότι γνωρίζουν για αυτή και την επισκέπτονται άνθρωποι από όλη την Ελλάδα αλλά και αρκετοί από την Ευρώπη και μάλιστα, πολλοί από αυτούς, επιστρέφουν κάθε χρόνο.
Οι ιαματικές ιδιότητες των πηγών αυτών ήταν γνωστές και στην αρχαία Ελλάδα. Ο πρώτος που κατέγραψε τις θεραπευτικές τους ιδιότητες ήταν ο, πατέρας της Ιστορίας, Ηρόδοτος, ενώ ο, πατέρας της ιατρικής επιστήμης Ιπποκράτης, ασχολήθηκε συστηματικά με τις διάφορες πηγές και τεκμηρίωσε την ιαματική τους δράση. Κατά την αρχαιότητα, ήταν αφιερωμένες στον Ηρακλή. Ο μύθος λέει ότι ήταν το δώρο της θεάς Αθηνάς στον Ηρακλή, η οποία ζήτησε από τη Γαία να δημιουργήσει τα λουτρά αυτά για να γιατρεύει ο ήρωας τις πληγές του μετά τους άθλους του.
Τι θα πάρουμε μαζί μας
Εξοπλισμός: ορειβατικά μποτάκι, ζευγάρι μπατόν, ατομικό φαρμακείο, αντιανεμικό-αδιάβροχο, γυαλιά ηλίου. Ρουχισμός κατάλληλος για την εποχή καθώς και δεύτερη αλλαξιά ρούχων.
Για τα ιαματικά λουτρά Δαμάστας μαγιό, πετσέτα, παντόφλες και προαιρετικά κολυμβητικό σκούφο.
Το φαρμακείο του αρχηγού έχει τα απαραίτητα για έκτακτο γεγονός αλλά δεν είναι εξειδικευμένο, γι’ αυτό ο καθένας πρέπει να οργανώσει το δικό του ανάλογα με τις ανάγκες του.
Εάν οι καιρικές συνθήκες είναι δυσμενείς αυξάνεται ο βαθμός δυσκολίας και η διαδρομή θα επανεκτιμηθεί επί τόπου.
Και τις δύο μέρες θα πρέπει να έχουμε μαζί μας τροφή για να παραλείψουμε το μεσημεριανό αξιοποιώντας με αυτόν τον τρόπο το μεσημέρι και το απόγευμα.
Δεν ξεχνάμε πάντα την καλή μας διάθεση.
Δηλώσεις συμμετοχής καθημερινά στα γραφεία του Συλλόγου 7-9 το απόγευμα.
Περισσότερες πληροφορίες στο τηλ. 26510 22138.
Αρχηγός: Κική Χαρίση
Υπεύθυνος Οργάνωσης: Σωτήρης Σταύρου (6932146465)
Υπεύθυνος Πολιτιστικών Δράσεων: Τσάμπας Γεώργιος
ΠΑΥΛΙΑΝΗ
Η Παύλιανη βρίσκεται στα νοτιοδυτικά όρια του πρώην νομού με την Περιφερειακή ενότητα Φωκίδας, μέσα σε πυκνό ελατοδάσος και σήμερα είναι ταχύτατα αναπτυσσόμενη τουριστικά. Είναι κτισμένη στις νοτιοανατολικές πλαγιές της Οίτης σε υψόμετρο 1.040 μέτρων. Αποτελεί έναν από τους πιο ορεινούς οικισμούς της Φθιώτιδας και αφετηρία για εξορμήσεις στα γύρω βουνά καθώς και επισκέψεις στον Εθνικό Δρυμό της Οίτης, την «Πυρά του Ηρακλέους», το φαράγγι του Ασωπού και το «κάστρο του Κούβελου».
Μία άποψη για την ονομασία του χωριού αναφέρει ότι το όνομά της το οφείλει στους πρώτους της κατοίκους, οι οποίοι ήταν οι πρώτοι που πίστεψαν στα διδάγματα του Αποστόλου Παύλου. Πιο πιθανή εκδοχή όμως είναι να οφείλεται σε σλαβική ονομασία. Αρχικά το χωριό ήταν χτισμένο σε μια τοποθεσία με χαμηλότερο υψόμετρο, εκεί περίπου που τώρα βρίσκεται το χωριό Οίτη.
Κάστρο Ωριάς (Σιδηρόκαστρο)-Παύλιανη ή Κάστρο Κούβελου
Το Σιδηρόκαστρον ήταν μεσαιωνικός οχυρωμένος οικισμός επί του Όρους Οίτη στην Κεντρική Ελλάδα.
Το Σιδηρόκαστρο αναφέρεται για πρώτη φορά στην διάρκεια του 13ου αιώνα. Ορισμένοι ακαδημαϊκοί το έχουν ταυτοποιήσει με τοποθεσία επί του Όρους Κνημίς (Μπυσόν), στους Δελφούς ή την Αράχοβα (Γκρεγκορόβιους), ή την Ηράκλεια Τραχίνα (Νερούτσος),ωστόσο με βάση την περιγραφή του στο Χρονικό του Μορέως, μοιάζει πιθανότερη η ταυτοποίησή του με ερειπωμένο οχυρωμένο οικισμό ευρισκόμενο επί βραχώδους υψιπέδου στην ανατολική πλαγιά του Όρους Οίτη, επί των όχθων της άνω ροής του Ασωπού Ποταμού, πλησίον των σημερινών χωριών της Παύλιανης και του Κουμαριτσίου. Η συγκεκριμένη ταυτοποίηση πραγματοποιήθηκε από τον Γ. Κόλια το 1933.
Η πρώτη αναφορά στο Σιδηρόκαστρο του γίνεται το 1275, ως ένα εκ των κάστρων τα οποία παραχωρήθηκαν από τον ηγεμόνα της Θεσσαλίας, Ιωάννη Α΄ Δούκα, προς το Δουκάτο των Αθηνών, ως προίκα της κόρης του, Ελένης Αγγελίνας Κομνηνής. Κάποια στιγμή μεταξύ του 1318 και του 1327, κατελήφθη από την Καταλανική Εταιρεία, η οποία είχε, προηγουμένως, καταλάβει το Δουκάτο των Αθηνών. Με εξαίρεση μια (αβέβαιη) σύντομη περίοδο κατοχής από Αλβανούς επιδρομείς το 1367, παρέμεινε υπό τον έλεγχο σειράς καταλανικών οικογενειών τουλάχιστον έως το 1382, και πιθανώς έως την οθωμανική κατάληψη της Κομητείας των Σαλώνων το 1392. Κατόπιν τούτου, το Σιδηρόκαστρο έχασε την σημασία του ως συνοριακό φρούριο και εγκαταλείφθηκε.
Σήμερα, η τοποθεσία του είναι εγκαταλελειμμένη και προσβάσιμη μόνον με τα πόδια από την Παύλιανη. Έως τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο διατηρούνταν σημαντικά τμήματα των οχυρώσεων, ωστόσο, σήμερα έχουν απομείνει μόνον μερικά ερείπια δύο αμυντικών τειχών, εκτεινόμενα προς κατεύθυνση βορρά-νότου.
Ένας αιώνας ιστορία…
Η γραμμή σχεδιάστηκε τη δεκαετία του 1880 και η υλοποίηση του έργου ξεκίνησε το 1889 επί πρωθυπουργίας Χαρίλαου Τρικούπη. Αν και αρχικά είχε σχεδιαστεί μία πεδινή όδευση της γραμμής ώστε να αποφευχθούν οι ορεινοί όγκοι του Καλλίδρομου και τη Οίτης τελικά επιλέχθηκε η πιο δύσκολη κατασκευαστικά ορεινή όδευση για λόγους εθνικής άμυνας καθώς έτσι οι αμαξοστοιχίες θα ήταν εκτός βεληνεκούς των πυροβόλων των πολεμικών πλοίων.
Μετά από διεθνή μειοδοτικό διαγωνισμό, την εργολαβία ανέλαβε η αγγλική εταιρεία των Eckersley, Godfrey και Liddelow. Τα έργα ξεκίνησαν το 1890 και σε αυτά εργάστηκαν εργολάβοι και εργάτες πολλών εθνικοτήτων (Άγγλοι, Γάλλοι, Πολωνοί, Ιταλοί, Μαυροβούνιοι και Πέρσες). Το πρώτο τμήμα που κατασκευάστηκε ήταν η σημερινή προαστιακή γραμμή της Στυλίδας (Αγία Μαρίνα – Λαμία). Το τμήμα αυτό ήταν απαραίτητο προκειμένου να γίνει η μεταφορά υλικών τα οποία ξεφόρτωναν ατμόπλοια στην Αγία Μαρίνα.
Το 1893 όμως ξεκίνησαν τα οικονομικά προβλήματα της εταιρείας. Η έλλειψη κεφαλαίων κίνησης σε συνδυασμό με την επερχόμενη χρεωκοπία της Ελλάδας οδήγησαν στην διακοπή των έργων. Το Μάρτιο του 1893 η αγγλική εταιρεία κηρύχθηκε έκπτωτη και ακολούθησε η κατάσχεση της περιουσίας της. Ένα χρόνο αργότερα ο Τρικούπης παραιτήθηκε και όλα τα έργα εγκαταλείφθηκαν.
Το 1900 η κυβέρνηση υπέγραψε με τη Γαλλική εταιρεία Batignolles για τη συνέχιση των έργων. Η καταγραφή της κατάστασης των έργων έδειξε πως το μεγαλύτερο μέρος του χρόνου και του χρήματος θα απορροφούσε το ορεινό τμήμα από τον Μπράλο ως την κοιλάδα του Σπερχειού. Ένα τμήμα που περιλαμβάνει αλλεπάλληλες μικρότερες και μεγαλύτερες γέφυρες και σήραγγες, μεταξύ των οποίων και η πετρόκτιστη γέφυρα του Γοργοποτάμου μήκους 210 μετρων, η κατασκευή της οποίας πέρασε από 40 κύματα. Το 1903 το υπουργείο Εσωτερικών διέταξε η γέφυρα να ξαναχτιστεί από την αρχή λόγω πλημμελούς κατασκευής ενώ ένα χρόνο αργότερα ένα εργατικό ατύχημα είχε ως αποτέλεσμα να σκοτωθεί μία γυναίκα ενώ πολλοί εργάτες τραυματίστηκαν. Το 1906 κατά τη διάρκεια δοκιμών αντοχής διαπιστώθηκε ότι υπήρχαν ελλείψεις με αποτέλεσμα να χρειαστούν επιπλέον παρεμβάσεις.
Τελικά, όλα τα έργα ολοκληρώθηκαν ως το 1908 και στις 24 Αυγούστου το πρώτο τρένο έκανε το δρομολόγιο Αθήνα – Λάρισα σε 12 ώρες και 45 λεπτά